Etiket: kurban bayramı

kurban-bayrami-1

Kurban Bayramı ve Çocuklar

Hepimiz çocukların hayvanlara olan sempatisini biliriz. Evcil hayvanlar, çocukların erken çocukluk dönemlerinden itibaren plastik ördeklerinden, ayıcıklarından, ses çıkaran bebek ve arabalarından sonra en çok dikkatlerini çeken iyi arkadaşlarıdır. Örneğin yeni konuşmaya çalışan bir çocuğun ilk on kelimesine “miyaw” olarak bir kedi girer mutlaka.
Anne babaları olarak bizler ise, hayvanları çok seven ama severken canını yakabilen çocuklara bir canlı ile empati kurabilmeyi ve hayvan sevgisini vermeyi, konuşamasalar da onlarında duyguları, hisleri, ihtiyaçları ve hakları olduğunu öğretmeye çalışırız.
Ne yazık ki her yıl Kurban Bayramında yaşanan rahatsız edici görüntülerle birlikte hayvan sevgisi ve hayvan hakları tartışılıyor. Her geçen yıl bayram sevincimizi gölgelemesin, çocuklar etkilenmesin ve yanlış mesajlar verilmesin diye yapılan iyileştirmeler olmasına rağmen hala uygun olmayan görüntülerle karşılaşabiliyoruz. Köylerden bayramlık satış için getirilen hayvanların taşıma ve barınma koşulları, otobanda arabaların arasında, çatıların üzerinde dolaşan büyük baş hayvanların etrafını çevreleyen ve hiç çağa uygun olmayan yöntemlerle yakalamaya çalışan insanlar, kanlı hayvan artıkları ile dolmuş, kan göletlerinin oluştuğu ve çocukların etrafta dolaştığı kesim alanları…
Türkiye’de bu konu ile ilgili çok fazla araştırma olmamasına rağmen teorik kuramlar ve yurtdışında yapılmış araştırmalar kurban bayramında yaşananların çocukları kısa ve uzun vadede etkilediğini gösteriyor.
Kurban Bayramı ve Çocuk üzerine araştırmaları olan Değirmencioğlu ve Komisyonu Türkiye’de çocukların bayram boyunca ve sonrasında karşılaştıkları durumları kayıtlara geçebilmek için örneklem grubunu kurbanlık hayvanla teması olan ve direk teması olmayıp yazılı ve görsel medya kanalı ile yaşananlara şahit olan çocuklardan oluşturuyor. Hayvan ile teması olan çocuklardan toplanan bulgulara göre;
 Bayram öncesi eve getirilen hayvan ile temasa geçen çocuk duygusal bir bağ kuruyor.
 Bayramla birlikte bu hayvanı kaybeden çocuğa genellikle gerçek olmayan, çarpıtılmış veya onun için soyut ve anlaşılmaz olan dini açıklamalar yapılıyor.
 Hayvanı kaybeden çocuk için bir yas ve kızgınlık dönemi başlarken, üzüntüsü çoğu zaman anlaşılmıyor ve destek beklediği kişilerden destek göremiyor.
 Bir hayvanın ölümüne izin veren ebeveynini suçlayıp yargılayabilir.
Kurbanın eve getirilmediği, kurbanlık hayvan alınmayan evlerde, hayvan ile direk teması olmayan çocuklardan toplanan bulgulara göre;
 Günümüzün araştıran ve sorgulayan çocukları kurban kesimini televizyon veya gazete aracılığı ile kesim öncesi ve sonrası kareleri görüyorlar.
 Hayvanların eziyet görmesi, hayvana zor kullanılması gibi kötü muamele ve şiddet içeren olaylardan rahatsız oluyorlar.
 Ayrıca kısa vadede, bir canlının ölümü ve yok olması üzerinden ölüm kaygısı yaşayabilen çocuk, uzun vadede de eti tükenmeye karşı tutum sergileyebiliyorlar.

Ne kadar dini açıklama yapılırsa yapılsın, özellikle 11 yaşın altındaki çocuklar bir canlının ölümünü bizim gibi algılayamaz. “Gelenek” veya “dini gereklilik” soyut düşünce evresine geçmemiş çocuklar için anlaşılmazdır.
Kurban bayramı süresince dikkat edilmesi gerekenler
 Büyük metropolitanlarda pek mümkün görünmese de, evlerin uygun olduğu durumlarda aileler kurban edilecek hayvanı bayramdan günlerce önce eve getirip beslemektedir. Hatta hayvana bakım verme sorumluluğu çocuğun olabilmektedir. Kesim gününe kadar bahçedeki hayvanla duygusal bağ geliştiren çocuk için hayvanın gitmesi anlaşılmazdır ve üzüntü kaynağıdır. Hele ki kesimini görmesi çok sakıncalı olabilir.
 Hangi yaşta olursa olsun, kesimi izlemek istemiyorsa bununla ilgili bir zorlamada bulunulmamalı. Özellikle 11 yaşın altındaki çocuklar kesim yerlerinden, görsel ve yazılı medya tarafından işlenen haberlerden ve eve taşınan hayvanın kanlı parçalarından uzak tutulmalıdır. Kesimi izleyebilmeye bir erkeklik göstergesi olarak bakılmamalı, çocukların alnına kan sürme veya hayvanın parçaları ile oynamasına izin verilmemelidir.
 Kurbanla ilgili yaşa uygun, gerçekçi, özenli açıklamaların yapılması gerekmektedir. Sadece bu dinimiz gereği yapılması gereken bir şey demek çocuğun kafasını daha da karıştırabilir. Aynı zamanda kesimini izlemeyen çocuklara; kayboldu, gitti, kaza geçirdi gibi yanlış açıklamalar yapılmamalıdır. Durumu sorgulayan çocuk için “herkes bayramları güzel geçirmek ister, güzel kıyafetler giymek, eğlenceli yerlere gitmek ve tabiî ki doyurucu-sağlıklı yemekler yemek. Ama bazı çocukların anne ve babalarının bunları yapacak kadar parası yok. Bu nedenle bayramlarda daha fazla et ihtiyacı doğuyor. Ve evinde pişirecek yemeği olmayan insanlara dağıtılıyor.” Benzeri açıklamalar yapılmalıdır.
 Kurban eti yemek istemiyorsa zorlanmamalı. Çocuklar için yediğimiz et çeşitleri ile hayvanlar arasında tam olarak bizim anladığımız tarzda bir bağlantı yoktur. Bir hayvanın etinin yenmesinin o hayvanın yok olması anlamını taşıdığını bilemez. Çocukların algıları böyle iken herhangi bir sebepten ötürü eti yemeği reddediyorsa ısrarcı olunmamalıdır.
 Televizyon ve gazetede yer alan ve yetişkinler için bile rahatsız edici olan görüntülerden çocuğu uzak tutmaya çalışmalısınız. Bu konuda yazılı ve görsel medyaya da etik sorumluluklar düşmektedir.
 Çocukta gözlemlediğiniz uyuyamama, yemek yiyememe, aşırı hareketlenme, tekrarlayıcı sorgulamalar, vb. davranış değişikliklerde bir uzmana başvurmanız gerekmektedir.

Kaynak
http://www.bianet.org/
http://indigodergisi.com/arsiv/kurban_ve_cocuk_04.htm

Uzm. Psk. Duygu KARAKULAK TAKVİM
Ergen, Çocuk ve Oyun Terapisti

SOBECE / Sosyal – Duygusal Beceri Çocuk Eğitim Programı

Önceki Duyurularımız Çocuklarda Sosyal-Duygusal Beceri Geliştirme  SOBECE / Sosyal – Duygusal Beceri Çocuk Eğitim …

Film Analizi

Önceki Duyurularımız Film Analizi İçimizdeki Yabani Hikayeler 1 Sosyal Medya Kullanımı ve Online İtibarınız Film …

Filial Terapi

Filial Terapi Filial Terapi Filial Terapi (Anne Çocuk İlişki Güçlendirme Programı ) Filial Terapi grup oturumlarına …