Anne Sevgisi ve BEYİN Gelişimi
Dilerdik ki her anne, zaman, finansal kaynaklar ve içinden gelen sevgi ile çocuğunu doğduğu andan itibaren besleyip sevgi ile büyütebilseydi. Ne yazık ki; birçok nedenden dolayı birçok çocuk sevilmediğini ve istenmediğini hissederek büyüyor.
Doğumda ve gelişimin ilk yılları boyunca bebeklerin anneleriyle olan yakınlıklarını korumaya karşı biyolojik bir eğilimleri vardır. Anneye gösterilen bu öğrenilmemiş ilk davranışların kaynağı, bakım kaynağından uzaklaşmamak ve tehlikelerden korunmaktır. Dolayısıyla, bağlanma, güven ve yakınlık arama ihtiyacı, daha doğumdan itibaren bütün canlılarda görülmektedir (Miller, 2002). Bunların tehdit edildiği durumlarda fiziksel olduğu kadar ruhsal olarak da gelişimde engellemeler söz konusu olur.
Bowlby(1940) ile başlayan bağlanma sistemini ve beyin gelişimi üzerine olan etkileri anlamaya yönelik araştırmalar yapılmaktadır. Anne sevgisi ve desteğinin çocuğun fiziksel ve ruhsal sağlığı açısından gerekliliğini ve besleyiciliğini yapılmış bu araştırmaların sonuçlarından biliyoruz. Yeni bir araştırma Washington Üniversitesi tarafından literatüre kazandırıldı. Araştırmaya göre “Okul öncesi yıllardaki anne sevgisi Hippokampus’un gelişimini destekliyor”. 3-5 yaşa arasındaki okul öncesi çocukların beyin gelişimlerinin incelendiği araştırmada anne sevgisi ile hippokampusun kapasitesinin arttığı bilimsel olarak ortaya konmuş. Hipokampus; öğrenme, bilgi depolama ve dikkat alanlarının yer aldığı çok önemli bir merkezdir. Hipokampusun alındığı durumlarda canlıların yeni bilgi öğrenemediği, bilgi depolayamadığı ve dikkatini bir konuya yoğunlaştıramadığı görülmüştür.
Uzunlamasına sürdürülen çalışmada, okul öncesi dönemde daha az anne sevgisi ve bakımı gören çocukların hipokampus kapasitesi ve gelişimi daha az oluyor. İlginç bir bulgu olarak, okul öncesi yıllarda verilemeyen sevgi ve bakım, okul öncesi dönemden sonra sağlanmaya çalışılsa da hipokampus gelişimine erken çocukluk dönemindeki katkıyı sağlamadığını ortaya koymuştur.
Yapılan araştırmada araştırmacılar, çocuğa yönelik destek ve bakımı ölçümlemek için anne-çocuk etkileşimlerini ve skorlarını video kaydı altına aldılar. Sonrasında erken çocukluktan, ergenlik öncesine kadar MR beyin taramaları takip edildi. Beyin görselleri, okul öncesi yıllarda anne desteği ve bakımının özellikle hipokampus volümünü artırdığını gösterdi.
Bu bulgulardan yola çıkarak metropol şehirlerde yeterince rahat geçinebilmek, çocuklarını iyi okullarda okutabilmek, tatillere çıkabilmek için ebeveynlerin yoğun tempolarda çalıştıklarını görüyoruz. Kendini bu döngüye kaptıran ebeveyn bir yerde ailesini zaman ve ilgi anlamında ihmal edebiliyor. “Her şey onlar için” gibi bir yanılgı ile aslında en telafisi olmayan yıllar geçiyor. Bu araştırma bulguları çocuğun beyin gelişimindeki en önemli yer olan hipokampusun gelişiminin yiyecek veya iyi okul-öğretmenlerle değil anne-babanın kaliteli ilgi ve sevgisi ile mümkün olabildiği bir kez daha kanıtlanmış oluyor.
Uzm. Psk. Duygu Karakulak Takvim
